
Gotyk i nie tylko w mapach Google
- Google Street View Trusted, studium przypadku
- 30 stycznia 2021
Zapraszamy do krótkiego przeglądu sesji Street View realizowanych przez nas w świątyniach w październiku ub. roku, głównie na terenie Małopolski.
W opisach obiektów publikujemy również wybrane pliki źródłowe panoram.
Zaczynamy od polskiego Spiszu.
Kościół pw. św. Bartłomieja w Niedzicy
Gotycki kościół ufundowany przez węgierski ród Berzeviczych w I poł. XIV w. przebudowany w XVIII w. (wówczas dobudowano m.in. północną kaplicę z secesyjnym ołtarzem, w którym mieściła się zaginiona dziś słynąca łaskami gotycka pieta). Ciekawy zabytek stanowią pozostałości gotyckich polichromii w prezbiterium (widoczne na zdjęciu). Treść gotyckiego napisu brzmi w tłumaczeniu: Spowiedź bez żalu, miłość bez wierności, modlitwa bez serdeczności to działanie daremne.
Kościół pw. św. Stanisława BM w Rabie Wyżnej
Wieś założono dopiero w połowie XVI w. „na surowym pniu”, co określało się jako Villa novae radicis i oznaczało, że teren był wcześniej niezamieszkały i niezagospodarowany. Na początku była tutaj niewielka drewniana świątynia. Obecny murowany kościół powstał w XVII w., następnie został rozbudowany w XIX w.
Kościół św. Katarzyny i NMP w Sromowcach Niżnych
Położona niezwykle malowniczo parafia w Sromowcach Niżnych zlokalizowana jest tuż nad Dunajcem, wzdłuż którego biegnie granica państwa. Część wyposażenia nowej świątyni pochodzi z położonego obok drewnianego kościółka z 1513 roku, który dziś pełni funkcję galerii sztuki ludowej. Spacer pozwala również na obejrzenie tego gotyckiego zabytku z zewnątrz.
Sanktuarium na Krzeptówkach (Zakopane)
Obiekt dobrze znany przez wielu miłośników Tatr, wybudowany jako votum za ocalenie życia papieża po zamachu w 1981 roku. W parku obok sanktuarium umieszczony został drewniany ołtarz, pod którym papież odprawił mszę św. pod Krokwią 6 czerwca 1997 roku.
Bobowa, kościół pw. Wszystkich Świętych
W miejscowości znajdują się aż dwa gotyckie kościoły, wcześniejszy (pw. Wszystkich Świętych) pełni funkcję świątyni parafialnej. Pochodzi zapewne z XIV wieku, choć pierwsza wzmianka pochodzi z 1412 r. Przez pewien czas pełnił funkcję kolegiaty. Był wielokrotnie przebudowywany. W prezbiterium zachowało się gotyckie sklepienie, na którym widnieją 3 herby (Lis, Dębno i nieznany). Gotycki jest również portal od zachodu, pozostałe – barokowe. Najstarszy ołtarz – rokokowy z 2. poł. XVIII w. – znajduje się w kaplicy bocznej. W ołtarzu umieszczony został obraz MB Bolesnej z 1851 r., otoczony wielkim kultem. Warto również odszukać barokową – marmurową – chrzcielnicę z rokokową nakrywą, a także obraz Jezusa Ukrzyżowanego, namalowany przez Jacka Malczewskiego, który znajduje się na ścianie prezbiterium.
O sesji w Bobowej pisaliśmy także tutaj.
Bobowa, kościół pw. św. Zofii
Drugi kościół w Bobowej, mimo, że jest nieco młodszy od kościoła pw. Wszystkich Świętych, sprawia wrażenie bardziej historycznego. Być może ma na to wpływ jego ascetyczny charakter oraz fakt, że zachował się on praktycznie w niezmienionej formie. W ołtarzu głównym uwagę przykuwa późnogotycki obraz św. Zofii z córkami. Spacer pozwala zwiedzić wnętrze, ale także na zewnątrz obejrzeć jego wszystkie 3 gotyckie portale.
Również tutaj, podobnie jak w Niedzicy, da się odnaleźć na ścianach polichromie zacheuszek oraz gotyckie litery. Warto skorzystać z widgetu multiflora o przenieść się na chór (symbol CHO).
Kościół pw. św. Mikołaja w Chrzanowie
Dokładna data budowy gotyckiego kościoła nie jest znana (XIV bądź XV w.), pewne jest jednak, że prezbiterium świątyni jest dziś najstarszą budowlą w Chrzanowie. O istnieniu w Chrzanowie murowanego kościoła pisał już Jan Długosz. W latach 1912-14 prowadzono poważną rozbudowę kościoła, z historycznej kubatury pozostało prezbiterium i kaplica św. Stanisława.
Ciekawostką jest fakt, że w ołtarzu głównym z 1882 r. umieszczono barokowe figury pochodzące z Kościoła Mariackiego w Krakowie (św. Joachima, św. Anny, króla Dawida i czterech aniołów). W kaplicy św. Stanisława znajduje się ołtarz z czarnego marmuru, sprowadzony tutaj w 1824 r. z Czernej, wg badań powstał on w 1600 r. dla tamtejszego kościoła. Z ważnych zabytków w świątyni znajduje się także wczesnorenesansowy świecznik spiżowy, wykonany w 1534 r. przez Hansa Fischera w Norymberdze i barokowa chrzcielnica z 1648 r.